Tổng quan về Aleo
Aleo là gì?
Aleo là một nền tảng blockchain phi tập trung mã nguồn mở sử dụng công nghệ Zero-Knowledge Proof (ZKP) nhằm cung cấp quyền riêng tư và bảo mật dữ liệu của người dùng. Dự án cung cấp các công cụ và API dành cho những nhà phát triển nhằm xây dựng và triển khai các ứng dụng phi tập trung (Dapps) trên blockchain Aleo.
Ngoài ra, Aleo có khả năng thực thi hợp đồng thông minh ngoài chuỗi (off-chain) nhờ vào công nghệ ZKP để tăng khả năng mở rộng và xử lý hàng nghìn giao dịch mỗi giây. Dự án được xem là giải pháp thay thế tập trung vào quyền riêng tư cho các nền tảng blockchain hiện tại như Bitcoin, Ethereum hay Zcash.
Công nghệ của Aleo
Zero Knowledge Execution – Zexe
Đây là công nghệ được xây dựng trên nền tảng của Zero-Knowledge Proof (ZKP) và được Aleo sử dụng nhằm hỗ trợ những nhà phát triển có thể tạo các template (mẫu) theo định hướng riêng tư bảo mật dành cho các hệ thống blockchain. Các primitives của ZKP (ZK Primitives) sẽ là nền tảng cho trong việc tạo nên những mạng lưới phi tập trung, DeFi, DAO, hợp đồng thông minh (smart contract) mang tính bảo mật và riêng tư dành cho người dùng.
Một ví dụ cho việc bảo mật riêng tư là về mật khẩu của người dùng. Zexe sẽ giúp người dùng băm (hash) mật khẩu ngay trên thiết bị để hỗ trợ việc chứng thực mà không phải lưu trữ mật khẩu đó lên trang web. Bằng cách này người dùng có thể lưu trữ và kiểm soát dữ liệu của họ ngay trên thiết bị đó để tránh bị lộ thông tin cho một bên trung gian khác.
Ngôn ngữ lập trình Leo
Đây là ngôn ngữ lập trình được lấy cảm hứng từ Solidity của Ethereum dùng cho việc xây dựng các Dapp trở nên riêng tư, hoạt động dễ dàng trên các nền tảng và đảm bảo dữ liệu của người dùng an toàn.
Leo giới thiệu bộ syntax level cao giúp nhà phát triển có thể viết ra và diễn giải trực quan các logic trong zero knowledge. Ngôn ngữ Leo có nét tương đồng với các ngôn ngữ lập trình truyền thống như JavaScript, Rust nên các nhà phát triển có thể dễ dàng tiếp cận với Leo.
Aleo Studio
Aleo Studio được thiết kế như là không gian dành cho các nhà phát triển để tạo ra các ứng dụng ZK hoạt động trên nền tảng Aleo. Ngoài ra, Aleo Studio còn có tính năng Aleo Packed Manager cho phép các nhà phát triển dễ dàng chỉnh sửa và chia sẻ các sản phẩm của họ mà không cần rời khỏi trình soạn thảo.
SnarkOS
Aleo chạy trên một hệ điều hành phi tập trung dành riêng cho những Dapp riêng tư có tên là SnarkOS. Đây được xem là “xương sống” trong quá trình xác minh thông tin và lưu trữ trạng thái trên nền tảng Aleo. SnarkOS cũng hỗ trợ cho những nhà phát triển tương tác dễ dàng hơn đối với Dapp hoặc hợp đồng thông minh được triển khai trên Aleo.
zkCloud
zkCloud là một môi trường điện toán off-chain nơi những nhà phát triển có thể thực thi Dapp hoặc smart contract một cách riêng tư, an toàn, chi phí thấp và với thời gian không giới hạn trên Aleo. zkCloud là giải pháp cho vấn đề về quyền riêng tư của Web2 đồng thời giúp cân bằng hai yếu tố quyền riêng tư và khả năng lập trình của blockchain Aleo.
Hiện tại, mỗi blockchain không thể cân bằng đồng thời hai yếu tố là quyền riêng tư và khả năng lập trình.
- Zcash chỉ tập trung cho vấn đề bảo mật nhưng lại rất khó lập trình.
- Bitcoin hay Ethereum lại dễ dàng lập trình nhưng tính bảo mật và riêng tư lại không cao.
Dự án lại có thể đáp ứng được cả hai tiêu chí đó và zkCloud chính điều tạo nên sự khác biệt.
zkCloud mô tả một mô hình điện toán ngang hàng (P2P) riêng tư và hoàn toàn phi tập trung, trong đó thông tin trong các giao dịch không bị rò rỉ và đảm bảo an toàn cho người dùng. Sau đó, những thông tin giao dịch sẽ được đưa tới blockchain của Aleo để cập nhật và cố định các hoạt động đó trên zkCloud nhằm giúp dữ liệu được phi tập trung hóa và không thể chỉnh sửa.
Proof of Succinct Work (POSW)
Proof of Succinct Work (PoSW) là một biến thể của thuật toán điều chỉnh độ khó dựa trên SHA của Bitcoin, với điểm khác biệt chính là tính toán cơ bản không phải là một hàm băm tùy ý mà là một bằng chứng về kiến thức SNARK. Điều này cho phép PoSW không chỉ hoạt động như Proof of Work (POW) nhằm đảm bảo sự đồng thuận của hệ thống mà còn cung cấp xác minh về việc đưa giao dịch vào một khối nhất định. Vì thế, dự án cũng có cơ chế đào coin (mining) tương tự với Bitcoin.
Điểm nổi bật của Aleo
Quyền riêng tư và bảo mật: Aleo sử dụng công nghệ Zero-Knowledge Proof (ZKP) nhằm nâng cao quyền riêng tư đồng thời bảo mật các giao dịch và dữ liệu được lưu trữ trên nền tảng.
Khả năng mở rộng: Dự án đặt ra mục tiêu là một giải pháp mở rộng cho phép thực hiện hàng nghìn giao dịch mỗi giây.
Phi tập trung: Aleo là một nền tảng an toàn và minh bạch cho các giao dịch và lưu trữ dữ liệu không bị tác động bởi bên trung gian nào khác.
Thân thiện với nhà phát triển: Aleo cung cấp các công cụ và API dành cho nhà phát triển giúp họ dễ dàng xây dựng và triển khai các ứng dụng phi tập trung trên nền tảng.
Khả năng tương tác: Dự án có thể tương tác với nhiều nền tảng blockchain khác đồng thời cho phép giao dịch và chia sẻ dữ liệu cross-chain.
Tính ứng dụng cao: Bên cạnh blockchain hay DeFi, Aleo còn có thể ứng dụng trong nhiều lĩnh vực khác như quản lý chuỗi cung ứng, y tế, trò chơi (gaming),…
Thông tin cơ bản về token
- Tên token: Aleo Token
- Token: ALEO (dự kiến)
- Blockchain: Ethereum
- Chuẩn token: ERC-20
- Công dụng token: Tiện ích
- Hợp đồng: Đang cập nhật
- Tổng cung: Đang cập nhật
- Cung lưu hành: Đang cập nhật
Phân bổ token
Vào thời điểm ban đầu:
- Early Backers: 57%
- Đội ngũ phát triển: 20%
- Token bán công khai: 15%
- Grants: 8%
Sau 5 năm hoạt động:
- Early Backers: 33%
- Đội ngũ phát triển: 11%
- Token bán công khai: 55%
- Grants: 1%
Lịch phân bổ token
Cách kiếm và sở hữu token ALEO
Người dùng có thể sở hữu ALEO token bằng cách tham gia khai thác (mining) thông qua cơ chế Proof-of-Succinct Work (PoSW). Sẽ có 1 tỷ ALEO làm phần thưởng khai thác và được phân bổ như sau:
- Từ năm thứ nhất đến năm thứ 3 người dùng sẽ nhận được 100 token ALEO cho mỗi block khai thác thành công.
- Từ năm thứ 4 đến năm thứ 6 người dùng sẽ nhận được 50 token ALEO cho mỗi block khai thác thành công.
- Từ năm thứ 7 đến năm thứ 9 người dùng sẽ nhận được 100 token ALEO cho mỗi block khai thác thành công.
- Từ năm thứ 10 trở đi người dùng sẽ nhận được 12.5 token ALEO cho mỗi block khai thác thành công.
Ngoài ra, người dùng vẫn có thể sở hữu ALEO bằng việc vận hành, bảo mật mạng lưới hoặc tham gia các chương trình được tổ chức bởi đội ngũ phát triển của Aleo.
Token ALEO dùng để làm gì?
ALEO là token chính của nền tảng và được sử dụng trong các trường hợp sau:
- Làm phí giao dịch của nền tảng.
- Làm phần thưởng cho miner.
- Sử dụng cho các hoạt động của Dapp trên blockchain Aleo.
- Tích lũy ưu đãi tương tự với việc tích lũy AWS credit cho việc sử dụng dịch vụ đám mây (cloud service).
Nhà đầu tư có thể giao dịch token ALEO ở đâu?
Hiện tại, token ALEO chưa được ra mắt chính thức mà chỉ có thể sở hữu thông qua hình thức khai thác (mining). Nhà đầu tư cần kiểm tra kỹ lưỡng trước những token ALEO giả mạo để tránh những rủi ro không đáng có.
Ví lưu trữ token ALEO
ALEO là token với tiêu chuẩn ERC-20 nên nhà đầu tư có thể lưu trữ trên các loại ví thông dụng hiện tại như MetaMask, Trust Wallet, Coinbase Wallet hoặc các loại ví lạnh như Trezor, Ledger khi token chính thức ra mắt.
Lộ trình phát triển
Đội ngũ phát triển
Aleo được thành lập vào năm 2019 từ những thành viên là kỹ sư phần mềm, nhà nghiên cứu chuyên sâu trong ngành crypto đến từ các công ty lớn như Google, Amazon, Facebook cũng như các trường đại học nổi tiếng như UC Berkeley, Johns Hopkins, NYU và Cornell. Những thành viên nổi bật trong đội ngũ bao gồm:
- Howard Wu: Ông là nhà đồng sáng lập của Aleo và đã từng làm việc với vị trí kỹ sư phần mềm tại Google từ năm 2016 đến năm 2017. Hiện ông đang làm cố vấn blockchain tại đại học Berkeley và là đối tác quản lý tại Dekrypt Capital.
- Alex Pruden: Ông hiện là CEO của Aleo và đã từng làm việc tại quỹ đầu tư a16z từ năm 2019 đến năm 2020, điều này đã gián tiếp thúc đẩy khoản đầu tư dẫn đầu vòng series A của a16z vào ALEO. Ngoài ra, Alex Pruden còn là một trong những diễn giả của ALEO tại các sự kiện.
- Michael Beller: Ông là nhà đồng sáng lập của Aleo và có kinh nghiệm làm việc trong các công ty khởi nghiệp quản lý tài sản. Hiện tại, Michael đang đảm nhận vị trí Giám đốc tài chính tại Aleo.
- Collin Chin: Ông tốt nghiệp Đại học Berkeley với Chuyên ngành khoa học máy tính và đã từng có kinh nghiệm làm việc cho công ty kiểm toán crypto. Ông là nhà đồng sáng lập Aleo và hiện đang chịu trách nhiệm phát triển ngôn ngữ lập trình Leo của nền tảng.
Nhà đầu tư
Dự án đã gọi vốn thành công trong hai vòng Series A và Series B với tổng số tiền 228 triệu USD từ các quỹ đầu tư hàng đầu trong thị trường tiền mã hoá như Andreessen Horowitz (a16z), Polychain Capital, Coinbase Ventures, SoftBank,…
Đối tác
Hiện tại, dự án mới chỉ công bố hợp tác chính thức với một công ty phát triển trò chơi trên blockchain có tên Forte.
Lời kết
Aleo là một dự án tiềm năng khi áp dụng công nghệ Zero-Knowledge Proof (ZKP) để giải quyết những vấn đề liên quan đến bảo mật và riêng tư của blockchain. Dự án cũng nhận được sự chú ý từ cộng đồng crypto khi gọi vốn thành công 228 triệu USD bởi những quỹ đầu tư nổi tiếng. Tuy nhiên, dự án vẫn còn trong giai đoạn testnet và cần thời gian để xem xét tính hữu dụng mà dự án có thể mang lại.
Lưu ý: Chúng tôi sẽ không chịu trách nhiệm cho bất cứ hành động đầu tư nào của độc giả. Bài viết chỉ mang tính chất truyền tải thông tin khách quan, không kêu gọi đầu tư.
Tham gia cộng đồng của chúng tôi để cùng bàn luận và cập nhật những thông tin Crypto mới nhất:
- Cryptory Insights: https://t.me/CryptoryInsights
- Cryptory Global Community: https://t.me/CryptoryCommunity
- Vietnamese Telegram channel: https://t.me/cryptory_vncomm
- Facebook: https://www.facebook.com/CryptoryNetwork
- Twitter: https://twitter.com/CryptoryNetwork