Trí tuệ nhân tạo (AI) vẫn đang không ngừng cách mạng hóa các ngành công nghiệp và nâng cao khả năng của con người. Tuy nhiên, ngay khi chúng ta ngạc nhiên trước những tiến bộ của nó thì những lo ngại xung quanh AI cũng ngày càng tăng theo tỷ lệ thuận.
Lợi dụng AI, nhiều kẻ xấu đã biến các phương tiện truyền thông xã hội trở thành địa bàn lừa đảo bằng cách giả mạo âm thanh, video, đánh cắp danh tính, … khiến nhiều người mất lòng tin, nghi ngờ và thậm chí bài xích công nghệ trí tuệ nhân tạo.
Lúc này, Worldcoin đưa ra đề xuất táo bạo: sử dụng các thiết bị hình cầu để quét mống mắt đổi lấy ID kỹ thuật số. Mục tiêu của dự án là tìm cách xây dựng một giải pháp chứng minh nhân dạng phi tập trung. Thế nhưng, chính điều này đã khơi mào cho một cuộc tranh luận gay gắt giữa những người ủng hộ sự thuận tiện và những người lo ngại về quyền riêng tư.
Tools for Humanity (TFH), công ty đứng sau Worldcoin, được đồng sáng lập bởi Giám đốc điều hành OpenAI Sam Altman cùng với Alex Blania và Max Novendstern.
Bối cảnh ra đời của WorldCoin
Từ đầu năm 2023 đến giờ, những kẻ lừa đảo đã sử dụng nhiều chiến thuật khác nhau để thu hút người dùng nhấp vào các liên kết lừa đảo rồi thông qua đó bòn rút tiền của nạn nhân. Trong khi đó, các nền tảng truyền thông xã hội tràn ngập hoạt động bot không được kiểm soát, càng làm phức tạp thêm trải nghiệm trực tuyến.
Để giải quyết vấn đề này, Worldcoin với mục tiêu mang đến một phương pháp để phân biệt giữa người dùng là con người và trí tuệ nhân tạo (AI) đã được ra đời. Trong đó tất cả các cá nhân trực tuyến có thể thiết lập danh tính con người của mình một cách rõ ràng, được kỳ vọng sẽ làm giảm đáng kể các vụ lừa đảo và kẻ mạo danh.
Worldcoin hoạt động như thế nào?
Worldcoin hy vọng sẽ cung cấp một phương thức xác thực con người trực tuyến được gọi là World ID với ba mục tiêu:
- Thiết lập một bản sắc kỹ thuật số toàn cầu đặc biệt – World ID
- Giới thiệu một loại tiền tệ toàn cầu dưới dạng – mã thông báo Worldcoin (WLD)
- Phát triển – World App – để tạo điều kiện thanh toán bằng WLD cùng với các tài sản tiền điện tử và tiền pháp định khác
Người dùng được yêu cầu quét mắt bằng một thiết bị hình cầu được gọi là Orb. Quá trình này đảm bảo tính xác thực của mỗi người tham gia với tư cách là con người và đảm bảo mỗi người chỉ được đăng ký một lần. Tầm quan trọng của mã định danh riêng biệt này ngày càng trở nên rõ ràng trong bối cảnh AI đang phát triển, trong đó việc phân biệt giữa con người và máy móc có tầm quan trọng rất lớn.
Tương tự như dấu vân tay, mống mắt sở hữu những đặc điểm riêng biệt cho mỗi cá nhân. Orb sử dụng cấu trúc mống mắt của mắt cá nhân để tạo ra một mã chuyên biệt, hoạt động như định danh độc quyền của họ. Mã này sau đó được lưu trữ trong chuỗi khối Worldcoin phi tập trung, bảo vệ nó khỏi các nỗ lực sao chép của những người khác. Điều quan trọng là quy trình quét ẩn danh dữ liệu, không thể truy ngược lại cá nhân sau khi mã định danh đã được thiết lập.
Worldcoin hiện đang làm việc để mở rộng hoạt động “orbing” các cá nhân bằng cách thành lập các trung tâm tại hơn 35 quốc gia và tiếp tục phát triển dấu ấn của mình.
Tokenomics
Mã thông báo ERC-20 gốc của Worldcoin, WLD, đã chính thức ra mắt vào ngày 24/7/2023, sau ba năm phát triển.
Nguồn cung cấp mã thông báo WLD ban đầu sẽ được giới hạn ở mức 10 tỷ trong thời hạn 15 năm. Sau giai đoạn này, ban quản trị mạng sẽ quyết định đưa ra tỷ lệ lạm phát lên tới 1,5% và đưa ra các phương pháp phân bổ cho các mã thông báo mới được đưa vào lưu thông.
75% phân bổ mã thông báo ban đầu trong số 10 tỷ mã thông báo sẽ được chuyển đến người dùng, quỹ hệ sinh thái và hoạt động của mạng. Trong khi đó, 10% sẽ dành cho nhóm sáng lập, 13,5% sẽ được chuyển đến các nhà đầu tư và 1,7% sẽ được sử dụng để dự trữ.
Mua WLD ở đâu?
WLD đã được liệt kê trên nhiều sàn giao dịch tập trung lớn (CEX) như Binance, Huobi, Bybit và OKX.
Các nền tảng tài chính phi tập trung (DeFi) như Uniswap và PancakeSwap cũng có sẵn để người dùng mua mã thông báo WLD.
Hạn chế
- Lỗ hổng bảo mật: Bất chấp những nỗ lực của Worldcoin nhằm cản trở việc truy cập trái phép vào World ID , vẫn có những kẽ hở mà qua đó kẻ xấu có thể khai thác lỗ hổng để đánh cắp thông tin.
- Quyền riêng tư dữ liệu: World ID xác minh người dùng trực tuyến bằng thiết bị quét mắt và tuyên bố không lưu trữ toàn bộ dữ liệu sinh trắc học nhạy cảm này. Mặc dù vậy, vẫn tồn tại những lo ngại rằng dữ liệu có thể bị lộ theo một cách nào đó, đặc biệt là trong trường hợp vi phạm dữ liệu.
- Rủi ro bảo mật từ thiết bị quét: Đạt được bảo mật tuyệt đối trong các hệ thống phần cứng là điều hầu như không thể. Do đó, tính bảo mật của Orb thể hiện một mối nguy tiềm ẩn đáng kể, khiến nó dễ bị tấn công như trộm cắp, làm giả, …
- Độ biến động của WLD: Tương tự như các loại tiền điện tử khác, giá của mã thông báo WLD cũng có thể trải qua những biến động đáng kể. Do đó, điều quan trọng là các nhà đầu tư phải thận trọng và tham gia vào nghiên cứu toàn diện trước khi xem xét đầu tư vào mã thông báo.
Thách thức pháp lý
Mặc dù bản thân Worldcoin nhằm mục đích chống lại bot và danh tính ảo giả do AI hỗ trợ, nhưng dự án vẫn nhận về nhiều lời chỉ trích công khai vì nó xoay quanh việc sử dụng dữ liệu sinh trắc học.
Khát vọng thiết lập một giao thức toàn cầu của Worldcoin hiện đang gặp nhiều thách thức. Điều này có thể là do những thách thức pháp lý ngày càng gia tăng và sự phức tạp trong việc tuân thủ khi dự án vận hành thông qua các khung pháp lý địa phương khác nhau trên toàn cầu.
Dự án đang phải đối mặt với nhiều cuộc điều tra và rắc rối pháp lý đối với hoạt động của mình ở Kenya, khi cơ quan chức năng nước này đột kích vào một nhà kho và thu giữ nhiều thiết bị của dự án.
Cơ quan Truy cập Thông tin Công cộng (AAIP) của Argentina cũng đã bắt đầu một cuộc điều tra về Worldcoin để xác định xem nó có tuân thủ các quy tắc bảo mật và quyền riêng tư hay không.
Ngoài Cơ quan giám sát tài chính liên bang của Đức – BaFin – giám sát dự án, cơ quan giám sát dữ liệu của Bavaria cũng đã đưa ra một đánh giá về quyền riêng tư và bảo mật. Pháp và Vương quốc Anh cũng đưa ra quan ngại về tính hợp pháp của việc thu thập dữ liệu sinh trắc học của Worldcoin.
Worldcoin vẫn chưa ra mắt mã thông báo WLD tại Hoa Kỳ.
Lời kết
Sự ra mắt của Worldcoin là một trong những điểm nổi bật của ngành công nghiệp tiền điện tử trong năm 2023. Dù vướng vào nhiều tranh cãi nhưng vẫn còn quá sớm để chúng ta đưa ra kết luận về dự án tham vọng này. Chỉ có thời gian mới tiết lộ liệu dự án này sẽ ghi tên mình vào lịch sử ngành hay sẽ trở thành một cái tên mà người ta nhắc đến khi muốn cảnh báo các nhà phát triển.
Tham gia cộng đồng của chúng tôi để cùng bàn luận và cập nhật những thông tin Crypto mới nhất:
- Cryptory Insights: https://t.me/CryptoryInsights
- Cryptory Global Community: https://t.me/CryptoryCommunity
- Vietnamese Telegram channel: https://t.me/cryptory_vncomm
- Facebook: https://www.facebook.com/CryptoryNetwork
- Twitter: https://twitter.com/CryptoryNetwork